یک شعر یک نکته
🔹وزن «مفتعلن مفاعلن، مفتعلن مفاعلن» از وزنهایی است که در غزلیات مولوی متعدد از آن استفاده شده است. مثل:
بیهمگان به سر شود بی تو به سر نمیشود
داغ تو دارد این دلم جای دگر نمیشود
یک شعر یک نکته
ما این امکان را داریم که با استفاده از صور خیال و نقشهای زبانی در فضای شعر فاطمی، سیره و سبک زندگی فاطمی را به شیوۀ هنرمندانه ترویج دهیم.
پرداخت الگوهای گفتاری و رفتاری حضرت زهرا(علیهاالسلام) در شعر، از جهتی خواننده را با الگوسازی مواجه میکند و از جهتی قابلیت پرورش مضمون را…
یک شعر یک نکته
در مثنوی احمد عزیزی «یاس» به عنوان نماد معرفی و شناخته میشود و هرکجا که واژۀ یاس قرار میگیرد منظور از آن، حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) است.
استعاره، زمانی به نماد تبدیل میشود که بتواند اثرگذار باشد و در آثار دیگر نمود پیدا کند. ترکیبهایی مثل: «یاس کبود»، «یاس نیلی»، «یاس مدینه…
یک شعر یک نکته
شعر و زندگی در ارتباط با هماند؛ به طوری که جهانبینی فردی از زندگی اثر میپذیرد و بر شعر اثر میگذارد. از طرفی شعر، زندگی شاعر را تحتالشعاع قرار میدهد.ممکن است یک اتفاق روزمره، یا یک تصویر شاعر را به زمان و مکان مشترک ببرد. در شعر فاطمی، این برداشت شاعرانه دور از دسترس نیست…
یک شعر یک نکته
«زندانیان عشق» نخستین بند از ترکیببند هفتبندی مرحوم آیت الله شیخ محمد حسین غروی اصفهانی در رثای حضرت موسی بن جعفر (علیهالسلام) است. همنشینی دو کلمهٔ «هفت» و «بند» در این هفتبند فینفسه هنرمندانه است.
یک شعر یک نکته
از نکاتی که در شعر بسیاری از شاعران جوان به خصوص در اشعار مدحی، بسامد فراوان دارد دارد؛ این است که برای نشان دادن عظمت و رفعت مقام ممدوح -که همانا حضرات معصومین هستند- گاه به کوچک شمردن و تنزیل مقام انبیای الهی یا ملائک مقرب الهی میپردازند که این شیوه متأسفانه، گاهی در آثار…
یک شعر یک نکته
در اشعار مدح و مرثیه، فراوان دیده شده که شاعر اسامی ذوات مقدسه را ردیف شعر قرار میدهد تا به سبب حرمت و قداست این اسامی والا، محفلی که شعر در آنجا خوانده میشود، گرمتر و نورانیتر شود و مخاطبان توجه قلبی بیشتری پیدا کنند.
یک شعر یک نکته
از شگردهای شاعرانهای که میتوان در مرثیه از آن بهره جست، به کارگیری زبان گزنده و تلخ طنز،تعریض و کنایه است. منظور از زبان طنز معنای عرفی آن نیست، بلکه مراد بیان تعریضی و گزندۀ آن است.
یک شعر یک نکته
در غزل بالا، هر چند خطاب شاعر با خودش است، اما در لایهای از شعر، داستان تأثیرگذار زهیر بن قین (علیهالرحمه) و پیوستن او به قافلهٔ عاشوراییان در جریان است و در بعضی از بیتهای شعر، همذات پنداری با این شخصیت عاشورایی به قدری قوی است که گویا بیهیچ تردیدی و در همین لحظه، همان…
یک شعر یک نکته
چنانچه مرثیهای از بیان حماسی و تحلیلگری و زاویهٔ نگاه تازه خالی بود و مقتضای شعر و مخاطب آن، بیان صرف مرثیه را میطلبید باید دید که مرثیهپردازی در این شرایط چه بایدها و نبایدهایی دارد.
یک شعر یک نکته
نگاه کردن به یک مرثیه از زاویهٔ تازه موجب میشود که ابعاد تازهای از آن مصیبت بر دریچهٔ نگاه مخاطب باز شود و عظمت مصائب آل الله علیهمالسلام در جان و قلب مخاطب جایگاه تازهتری پیدا کند.قاسم صرافان از شاعران خلاّقی است که از ویژگیهای شعری او کشف زاویههای نگاه جدید در مرثیه است.
یک شعر یک نکته
شاعر هیأت، راوی فرازهای تأثیرگذار تاریخ تشیع است اما این روایت میتواند بسیار فراتر از گزارش صِرف باشد. تحلیل، لایهٔ دیگریست که شاعر میتواند در شعر ایجاد کند و با روایت تحلیلگرانه در عمق محتوایی و تأثیرگذاری شعر تلاش کند.
یک شعر یک نکته
نکتهٔ ضروری دیگر، توجه به شخصیتپردازی در حین مرثیهسرایی است. شاعر در حین سرودن مرثیه، خواه ناخواه تصویری از ذوات مقدسه به مخاطب القاء خواهد کرد که برآمده از معرفت خود، قدرت پردازش هنری و تسلط واژگانی است. در مرثیهای که شاعر آن را روایت میکند یا به تصویر میکشد نباید شخصیت…
یک شعر یک نکته
شاعر برای آن که مخاطب به هنجار و هیأت خاص ایجاد شده در شعرش پی برد، لازم است زمینههای ایجاد این ارتباط را فراهم کند. از جملۀ این زمینهها وحدت افقی و عمودی در زبان شعر است.