سنایی غزنوی

ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی غزنوی «حکیم سنایی» در سال ۴۷۳ه.ق در شهر غزنۀ افغانستان دیده به جهان گشود.
وی از بزرگترین صوفیان و شاعران قصیده‌گو و مثنوی‌سرای زبان پارسی است که در قرن ششم هجری می‌زیسته‌است. برخی معتقدند که سنایی شاعری است که برای نخستین بار عرفان را به صورت جدی وارد شعر فارسی کرد.در مورد مذهب کلامی سنایی دو رویکرد وجود دارد، برخی معتقدند که سنایی اشعری است و برخی اعتقاد دارند که او شیعه است.او چند سالی از دوران جوانی را در شهرهای بلخ و سرخس و هرات و نیشابور گذراند. می‌گویند در زمانی که در بلخ بود به کعبه رفت. بعد از این‌که از مکه بازگشت مدتی در بلخ ماند.او در سال ۵۴۵ ه.ق در غزنه درگذشت. از آثار او می‌توان به «حدیقة الحقیقه»، «سیر العباد الی المعاد»، و «دیوان اشعار» اشاره کرد.

سنایی غزنوی

ای آفتاب فاطمه، در شهر ری مقیم ری طور اهل دل، تو در آن موسی کلیم

از بلبلان هماره پیام تو را شنید گل، جامه چاک کرد، چو نام تو را شنید

ای آن‌که نور عشق و شرف در جبین توست روشن، سرای دل ز چراغ یقین توست

دل آیینه، گریان بقیع است غم و اندوه، مهمان بقیع است

اینجا نشانی از نگاه آشنایی نیست یا از صدای آشنایی، ردّ پایی نیست

فرق دارد جلوه‌اش در ظاهر و معنا حرم گاه شادی، گاه غم دارد برای ما حرم

خدایا! داد از این دل، داد از این دل که یک‌دم مو نگشتُم شاد از این دل

دل سراپردۀ محبت اوست دیده آیینه‌دار طلعت اوست...

حقیقت مثل خورشید است در یک صبح بارانی نمی‌ماند به پشت ابرهای تیره زندانی

ای فاطمه را شمیم! کی می‌آیی؟ جان‌بخش‌تر از نسیم! کی می‌آیی؟

شروع قصه با برگشتن تو کجا ما و کجا برگشتن تو

بی‌تو ای جانِ جهان، جان و جهان را چه کنم؟ خود جهان می‌گذرد، ماندن جان را چه کنم؟

ای آفتاب فاطمه، در شهر ری مقیم
ری طور اهل دل، تو در آن موسی کلیم

از بلبلان هماره پیام تو را شنید
گل، جامه چاک کرد، چو نام تو را شنید

ای آن‌که نور عشق و شرف در جبین توست
روشن، سرای دل ز چراغ یقین توست

دل آیینه، گریان بقیع است
غم و اندوه، مهمان بقیع است

اینجا نشانی از نگاه آشنایی نیست
یا از صدای آشنایی، ردّ پایی نیست

فرق دارد جلوه‌اش در ظاهر و معنا حرم
گاه شادی، گاه غم دارد برای ما حرم

خدایا! داد از این دل، داد از این دل
که یک‌دم مو نگشتُم شاد از این دل

دل سراپردۀ محبت اوست
دیده آیینه‌دار طلعت اوست...

حقیقت مثل خورشید است در یک صبح بارانی
نمی‌ماند به پشت ابرهای تیره زندانی

ای فاطمه را شمیم! کی می‌آیی؟
جان‌بخش‌تر از نسیم! کی می‌آیی؟

شروع قصه با برگشتن تو
کجا ما و کجا برگشتن تو

بی‌تو ای جانِ جهان، جان و جهان را چه کنم؟
خود جهان می‌گذرد، ماندن جان را چه کنم؟