چه قیامت چه محشری! چه دلاور چه دلبری!
سری، از هر سری سری؛ الله اکبر چه اکبری!
به پس این پرده چه میبینی که مشتاق بلایی تو؟!
دل حرم محو رخ ماهت محو ذات خدایی تو!
راهی میدان شدی از خیمه، با این حالت شیدایی!
مه به دنبال تو آواره، ای مجموعۀ زیبایی
همۀ اهل حرم از پی او نالان، فلک از نفسش سوزان
ملک از دم او گریان، به کف آینه و اشک و قرآن
به تنش زره رسول دو سرا
به لب پدرش دم یا ولدی اکبر
«از خیمه برون چو رسولالله، آمد پیش چشم ثارالله
دستی بر قبضۀ شمشیر، فریاد علیاکبر یا علی ولیالله»
چه شکوه و صلابتی؛ چه وقار و اصالتی
چه دل بینهایتی؛ الله اکبر چه قامتی!
نام عمویت پدر فضل است، اما تو پدر عشقی
روبرویت معرکه اما تو، راهی سفر عشقی
گره ابروی تو امیدِ قلب خستۀ ثارالله
با حرم و عمه وداع کردی با لبخند رسولالله
دست عالم و دامن تو یا علی
علی علی یا علی
«از خیمه برون چو رسولالله، آمد پیش چشم ثارالله
دستی بر قبضۀ شمشیر، فریاد علیاکبر یا علی ولیالله»
نظر عباس به نگاه یل حیدر، که ببیند از او یکبار
دو سه پردهای از خیبر، میرسد رجز اکبر
امیر عالمین، نگاهش به جنان
زیر تیغ و سنان، به عزیز حسین ای وای
«از خیمه برون چو رسولالله، آمد پیش چشم ثارالله
دستی بر قبضۀ شمشیر، فریاد علیاکبر یا علی ولیالله»
عجب عشق و محبتی؛ عجب اصل و اصالتی!
عجب ایثار و همتی؛ الله اکبر چه هیبتی!
حَسَب فرمان ولیامر، جانت را به کف آوردی
میکشی تیغ و به لبت ذکرِ یا شاه نجف آوردی
لب همه در عطش آب و تو لبتشنۀ جانانی
آیینۀ کامل پیغمبر، اکنون حیدر میدانی
«از خیمه برون چو رسولالله، آمد پیش چشم ثارالله
دستی بر قبضۀ شمشیر، فریاد علیاکبر یا علی ولیالله»
💠 یک نوحه یک نکته | اقتباس هنرمندانه
یکی از مباحثی که در بین اهالی هر هنری وجود دارد، بحث اقتباس از آثار دیگران است. در عالم نوحهسرایی نیز، به ویژه در بحث ملودی و نغمات، همیشه این بحث وجود داشته و شاهد نمونههای مبتذل و هنرمندانه در این زمینه بودهایم.
اگر بخواهیم از نمونههای مبتذل مثال بزنیم که نام اقتباس هم نمیشود بر آن گذاشت، نمونههایی است که عزیزان حتی زحمت تغییر شعر ترانه اصلی را هم به خود ندادهاند و شعری که در وصف معشوقههای زمینی سروده شده را متأسفانه در مجالس اهلبیت خواندهاند.
اما اگر از نمونههای هنرمندانۀ اقتباس مثال بزنیم، نوحه پیش رو یکی از زیباترین اقباسهاست. ملودی این نوحه که در مدح و مرثیه حضرت علیاکبر(علیهالسلام) سروده شده، اقباسی است از موسیقی فیلم الرسالة (معروف به محمد رسولالله) که همه آن را شنیدهاند.
اما وجه زیبایی این اقتباس چیست؟ یکی از برجستهترین نکات درباره حضرت علیاکبر(علیهالسلام) این است که ایشان شبیهترین افراد به پیامبر خدا(صلواتاللهعلیهوآله) بوده است، به گونهای که طبق نقل روایات هر وقت امام حسین(علیهالسلام) دلتنگ جد خود میشدند به چهرۀ نورانی علیاکبر(علیهالسلام) نگاه میکردند.
در دورههای مختلف، شاعران تلاش کردهاند این شباهت بیمانند را به زبان شعر بیان کنند که نمونههای بسیاری را میتوان برشمرد؛ چیزی که در این نوحه هم تا حدی شاهد هستیم. اما آنچه این نوحه را متفاوت میکند، حُسن انتخاب یا حُسن اقتباس ملودی آن است. یعنی در نوحهای که برای حضرت علیاکبر(علیهالسلام) ساخته شده، که اشبهالناس به پیامبر است، از موسیقی استفاده شده که ناخودآگاه همه را به یاد رسولالله(صلواتاللهعلیهوآله) میاندازد و همین اتفاق کافیست تا آن شباهت مورد نظر در ذهن مخاطب تداعی شود. از این رو این اقتباس نه تنها مردود نیست، بلکه بسیار دلنشین و مطلوب است.