صدقات پنهانی

صدقه دادن پنهانی از برترین کارهاست که خداوند آن را بسیار دوست می‌دارد؛‌ چرا که از اعمال خالصی است که هیچ غرض و هدف دنیوی در آن نبوده و این راه و روش همۀ ائمه اطهار(علیهم‌السلام) بوده است و هر کدام از آن بزرگواران، سرپرستی گروهی از فقرا و نیازمندان را به صورت ناشناس برعهده داشته‌اند.
اسماعیل بن جابر نقل مى‌کند: امام صادق(علیه السلام) به من کیسه‌اى محتوى پنجاه دینار داد و گفت: «این کیسه را به فلان شخص از بنی‌هاشم بده و به او نگو که من آن را فرستاده‌ام.» من به نزد آن شخص رفته و کیسه را به او دادم. او به من گفت: این پول از کجا آمده است؟ به او گفتم: این از طرف کسى است که نمى‌خواهد او را بشناسى. آن علوى گفت: این مرد همیشه و در همه حال براى من چنین پولى را مى‌فرستد و ما هر بار، با آن پول امرار معاش مى‌کنیم تا پول بعدى برسد. امّا نمى‌دانم چگونه است که جعفر بن محمّد علی‌رغم این‌كه مال زیاد دارد، هیچگاه با درهمى از مال خود به من کمک و یاری نمی‌کند. (۱)

از دیگر نمونه‌هاى جود و سخاوت امام صادق(علیه‌السلام) و علاقه‌اش به نیكویى و خیرات، این است که آن حضرت باغى در نزدیكى مدینه داشتند که به «عین زیاد» معروف بود و درختان نخل بسیاری داشت. هنگامی که خرماها می‌رسید، به کارگران و وکلای خود دستور می‌دادند تا در دیوار آن باغ راه‌هایی ایجاد نمایند تا مردم داخل باغ شده و از آن خرماها بخورند. آن حضرت براى رعایت حال همسایگانِ پیر، ضعیف و مریض باغ که توانایى آمدن به باغ و خوردن خرما را نداشتند، دستور مى‌فرمودند که براى هر کدام از آن‌ها مقدارى پیشكش کنند و آنگاه دستور مى‌داد تا کارگران آنچه باقى مانده به مدینه برده و بیشتر آن را در بین ضعفا و مستحقّان تقسیم کنند. محصول خرماى آن باغ، مساوى با چهارهزار درهم بود که آن حضرت به اندازۀ سه هزار درهم از آن را در راه خدا می‌دادند و فقط هزار درهم از آن برایشان باقی می‌ماند. (۲)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. پیشوایان هدایت، ج۸ (پیشوای مذهب حضرت امام جعفر صادق علیه‌السلام)، ص۳۳؛ به نقل از مجموعۀ ورام، ۲ / ۸۲.
۲. همان، ص۳۲-۳۱؛ به نقل از الإمام جعفر الصادق (أحمد مغنیة)، ۴۷.

پدیدآورنده