اولین نمازگزار
در تفسیر آیه شریفه «وَارْکعُوا مَعَ الرَّاکعِینَ»(۱) از ابن عباس روایت شده: این آیۀ شریفه در شأن رسول خدا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) و علی بن ابیطالب(علیهالسلام) نازل گشته و این دو بزرگوار نخستین نمازگزاران و رکوعکنندگان بودند.(۲)
همچنین از انس بن مالک منقول است که رسول خدا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) فرمود: فرشتگان بر من و علی هفت بار درود فرستادند، زیر از کسی جز من و علی گواهی به «لا اله الا الله و أن محمداً عبده و رسوله» به آسمان بالا نرفته بود.(۳)
برادر پیامبر
روایت شده هنگامی که پیامبراکرم(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) میان یاران خود پیمان برادری ایجاد کرد... علی(علیهالسلام) به آن حضرت عرضه داشت: ای رسول خدا! وقتی دیدم شما میان یارانت غیر از من پیمان برادری برقرار کردی (از ناراحتی) روح از بدنم رفت و پشتم شکست...
رسول خدا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) فرمود: «و الذّی بَعَثَنی بالحَقّ، ماأخرّتک الّا لنفسی و انت منّی بمنزلة هارون من موسی غیر أنَّه لانبی بعدی و انت أخی و وارثی؛ سوگند به آن کس که مرا به حق و هدایت برانگیخته، تو را به خاطر ایجاد پیمان برادری با خودم در آخر قرار دادم، نسبت تو به من بهمنزلۀ نسبت هارون به موسی است با این تفاوت که پس از من پیامبری نخواهد آمد، و تو برادر و وارث من هستی».
علی(علیهالسلام) عرض کرد: آنچه از شما ارث میبرم، چیست؟ رسول خدا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) فرمود: آنچه را پیامبران پیش از من به میراث نهادند، به ارث میبری و میراث آنها کتاب پروردگار و سنت پیامبرشان بود و تو در بهشت کنار من جای داری.(۴)
خلیل بتشکن
از علی(علیهالسلام) روایت شده که فرمود: رسول خدا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) برای شکستن بتها مرا با خود به (مسجد الحرام) برد و به من فرمود: بنشین، من کنار کعبه نشستم و حضرت بر شانهام بالا رفت و فرمود: بپاخیز، او را بلند کردم اما حضرت ضعفِ مرا زیر پای خویش احساس کرد و دستور داد: بنشین، من نشستم و حضرت پایین آمد.
آنگاه فرمود: علی! تو بر شانۀ من بالا برو، من نیز بالا رفتم وقتی حضرت مرا از جا بلند کرد تصور کردم به آسمان رسیدهام. بدینسان، بر بام کعبه قرار گرفتم در آنجا بُت بزرگی از مس با طنابهای آهنین محکم بسته شده بود، رسول خدا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) فرمود: بکوش تا آن را جدا کنی و من نیز تلاش میکردم و رسول خدا(صلیاللهعلیهوآلهوسلم) میفرمود: باز هم تلاش کن، تا سرانجام آن را از جا برکندم، حضرت فرمود: بر آن ضربه وارد کن و آن را بشکن من نیز با ضرباتی آن را شکستم و پایین آمدم.(۵)
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
۱. بقره / ۴۳.
۲. پیشوایان هدایت، ج۲ (امیرمؤمنان حضرت علیبنابیطالب علیهالسلام)، ص۷۲؛ به نقل از شواهد التنزیل حسکانی ۱ / ۸۵.
۳. همان؛ به نقل از مناقب ابن مغازلی ۱۴، حدیث ۱۹، نظیر این مطلب را شیخ مفید در ارشاد ۳۰ فصل ۱، باب ۲ آورده و ابن اثیر در اُسد الغابه ۴ / ۱۸ مانندش را روایت کرده است.
۴. همان، ص۹۶؛ به نقل از احمد بن حنبل آن را در مناقب علی(علیهالسلام) روایت کرده است. تاریخ دمشق ابن عساکر ۶ / ۲۰۱، کنزالعمال متقی هندی ۵ / ۳۲۶.
۵. همان ص۱۲۶؛ به نقل از المستدرک علی الصحیحین ۲ / ۳۶۷ و ۳ / ۵، ابن جوزی در تذکرة الخواص نظیر آن را آورده است، ینابیع الموده قندوزی، ۲۵۴.