اوحدی مراغه‌ای

رکن‌‌الدّین ابوالحسن اوحدی مراغه‌ای حدود سال ۶۷۳ ه.ق در مراغه دیده به جهان گشود. از آنجا که پدر او اصفهانی بود به اوحدی اصفهانی نیز شناخته می‌شود. ابتدا تخلص او صافی بود، سپس به سبب ارادتی كه به اوحدالدّين كرمانی پيدا كرد، تخلص اوحدی را برگزيد. او تحصیل و سیر و سلوک در وادی عرفان را از دورۀ اقامتش در مراغه آغاز کرد و در طی سفرهایی که داشت با عارفان مختلفی آشنا شد و از محضرشان بهره برد. وی در سال ۷۳۸ از دنیا رفت و آرامگاهش در شهر مراغه قرار دارد. «مثنوی جام جم»، «منظومۀ منطق العشاق» و «دیوان اوحدی مراغه‌ای» دربردارندۀ اشعار او است.

اوحدی مراغه‌ای

چه دارد می‌شود؟ ای داد از این پاییز! نصرالله! خودت تکذیب کن اخبار را! برخیز! نصرالله!

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟ میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

کاش بیدار شوم، آمده باشی به خراسان بعدِ کرمان و بشاگرد و گلستان و لرستان

پیِ خورشید، شب تا صبح، در سوزِ مِه و باران به گریه تاختیم از غرب تا شرق ارسباران

دلا ز معرکه محنت و بلا مگریز چو گردباد به هم پیچ و چون صبا مگریز

اگر وطن به مقام رضا توانی کرد غبار حادثه را توتیا توانی کرد

مگر یتیم نبودی خدا پناهت داد خدا که در حرم امن خویش راهت داد

نه در توصیف شاعر‌ها، نه در آواز عشّاقی تو افزون‌تر از اندیشه، فراوان‌تر از اغراقی

ای جذبهٔ ذی‌الحجه و شور رمضانم در شادی شعبان تو غرق است جهانم

ای که بر روشنای چهرهٔ خود نور پیغمبر سحر داری نوری از آفتاب روشن‌تر رویی از ماه خوب‌تر داری

با توام ای دشت بی‌پایان سوار ما چه شد یکّه‌تاز جاده‌های انتظار ما چه شد

چه دارد می‌شود؟ ای داد از این پاییز! نصرالله!
خودت تکذیب کن اخبار را! برخیز! نصرالله!

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟
میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند
به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

کاش بیدار شوم، آمده باشی به خراسان
بعدِ کرمان و بشاگرد و گلستان و لرستان

پیِ خورشید، شب تا صبح، در سوزِ مِه و باران
به گریه تاختیم از غرب تا شرق ارسباران

دلا ز معرکه محنت و بلا مگریز
چو گردباد به هم پیچ و چون صبا مگریز

اگر وطن به مقام رضا توانی کرد
غبار حادثه را توتیا توانی کرد

مگر یتیم نبودی خدا پناهت داد
خدا که در حرم امن خویش راهت داد

نه در توصیف شاعر‌ها، نه در آواز عشّاقی
تو افزون‌تر از اندیشه، فراوان‌تر از اغراقی

ای جذبهٔ ذی‌الحجه و شور رمضانم
در شادی شعبان تو غرق است جهانم

ای که بر روشنای چهرهٔ خود نور پیغمبر سحر داری
نوری از آفتاب روشن‌تر رویی از ماه خوب‌تر داری

با توام ای دشت بی‌پایان سوار ما چه شد
یکّه‌تاز جاده‌های انتظار ما چه شد