ابن حسام خوسفی

محمد بن حسام‌الدین خوسفی سال ۷۸۲ یا ۷۸۳ ه.ق در روستای خوسف از توابع بیرجند امروزی به دنیا آمد. خاندان او اهل فضل و علم بوده‌ و به پارسایی شهرت داشته‌اند. ابن حسام از مشهورترین شاعران شیعه مذهب عصر خود است که به پیشۀ دهقانی اشتغال داشته و از این طریق کسب روزی می‌کرده است. از مهم‌ترین آثار او «خاوران‌نامه» است که به تقلید از شاهنامۀ فردوسی سروده شده‌ و شامل ۲۲۵۰۰ بیت است. خاوران‌نامه در توصیف جنگ‌های علی ابن ابی‌طالب (علیهماالسلام) و رسالۀ «نثراللآلی» در مدح ایشان سروده شده است. او در سال ۸۷۵ وفات یافت و آرامگاه وی در زادگاهش قرار دارد. «دیوان محمد ابن حسام خوسفی» دربرداندۀ اشعار او است.

ابن حسام خوسفی

چه دارد می‌شود؟ ای داد از این پاییز! نصرالله! خودت تکذیب کن اخبار را! برخیز! نصرالله!

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟ میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

کاش بیدار شوم، آمده باشی به خراسان بعدِ کرمان و بشاگرد و گلستان و لرستان

پیِ خورشید، شب تا صبح، در سوزِ مِه و باران به گریه تاختیم از غرب تا شرق ارسباران

دلا ز معرکه محنت و بلا مگریز چو گردباد به هم پیچ و چون صبا مگریز

ما ز سیر و دور گردون از خدا غافل شدیم ما ز آب، از گردش این آسیا غافل شدیم...

شيعيان! ديگر هواى نينوا دارد حسين روى دل با كاروان كربلا دارد حسين‏

آه می‌کشم تو را با تمام انتظار پر شکوفه کن مرا، ای کرامت بهار

این روزها میان شهیدان چه همهمه‌ست این انقلاب ادامۀ فریاد فاطمه‌ست

از جهانی که پر از تیرگی ما و من است می‌گریزم به هوایی که پر از زیستن است

ای که بر روشنای چهرهٔ خود نور پیغمبر سحر داری نوری از آفتاب روشن‌تر رویی از ماه خوب‌تر داری

چه دارد می‌شود؟ ای داد از این پاییز! نصرالله!
خودت تکذیب کن اخبار را! برخیز! نصرالله!

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟
میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند
به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

کاش بیدار شوم، آمده باشی به خراسان
بعدِ کرمان و بشاگرد و گلستان و لرستان

پیِ خورشید، شب تا صبح، در سوزِ مِه و باران
به گریه تاختیم از غرب تا شرق ارسباران

دلا ز معرکه محنت و بلا مگریز
چو گردباد به هم پیچ و چون صبا مگریز

ما ز سیر و دور گردون از خدا غافل شدیم
ما ز آب، از گردش این آسیا غافل شدیم...

شيعيان! ديگر هواى نينوا دارد حسين
روى دل با كاروان كربلا دارد حسين‏

آه می‌کشم تو را با تمام انتظار
پر شکوفه کن مرا، ای کرامت بهار

این روزها میان شهیدان چه همهمه‌ست
این انقلاب ادامۀ فریاد فاطمه‌ست

از جهانی که پر از تیرگی ما و من است
می‌گریزم به هوایی که پر از زیستن است

ای که بر روشنای چهرهٔ خود نور پیغمبر سحر داری
نوری از آفتاب روشن‌تر رویی از ماه خوب‌تر داری