صائب تبریزی

میرزا محمّدعلی صائب تبریزی سال ۱۰۰۳ ه.ق در تبریز چشم به جهان گشود. خانوادۀ صائب جزو هزار خانواری بودند که به دستور شاه عباس صفوی از تبریز کوچ کرده و در اصفهان ساکن شدند. وی در سال ۱۰۳۴ ایران را به قصد هندوستان و کابل ترک کرد و مورد تکریم ظفرخان که خود اهل ادب بود، قرار گرفت. پس از بازگشت به ایران از جانب شاه عباس دوم به «ملک‌الشّعرا» ملقب شد. صائب به قم و کاشان نیز سفر کرد و با فیاض لاهیجی و ملامحسن فیض کاشانی دیدار داشته است. او از سردمداران سبک هندی یا اصفهانی است و اشعار او را تا ۱۲۰۰۰۰ بیت تخمین زده‌اند. صائب سال ۱۰۸۷ ه.ق درگذشت و آرامگاه او در اصفهان قرار دارد. به دلیل مشخص نبودن روز تولد و وفات وی، با ملاک قرار دادن ابجد کلمه صائب، صد و سومین روز سال، مصادف با ده تیر ماه را به‌عنوان روز صائب تبریزی نام‌گذاری کرده‌اند.

صائب تبریزی

تو را همراه خود آورده‌اند از شرق باران‌ها تو را ای زادهٔ شرقی‌ترین خورشید دوران‌ها

نشستم پیش او از خاک و از باران برایم گفت خدا را یاد کرد، از خلقت انسان برایم گفت

میان شعله می‌سوزد مگر باران؟ نمی‌سوزد اگرچه «جسم» هم آتش بگیرد، «جان» نمی‌سوزد

تو خورشیدی و بی‌شک دیدنت از دور آسان است ولی ادارک نور آیا برای کور آسان است؟

تو را همراه خود آورده‌اند از شرق باران‌ها
تو را ای زادهٔ شرقی‌ترین خورشید دوران‌ها

نشستم پیش او از خاک و از باران برایم گفت
خدا را یاد کرد، از خلقت انسان برایم گفت

میان شعله می‌سوزد مگر باران؟ نمی‌سوزد
اگرچه «جسم» هم آتش بگیرد، «جان» نمی‌سوزد

تو خورشیدی و بی‌شک دیدنت از دور آسان است
ولی ادارک نور آیا برای کور آسان است؟