مولوی

جلال‌الدین محمد بلخی مشهور به «مولوی» سال ۶۰۴ ه.ق در بلخ متولد شد. در زمان کودکی او خانواده‌اش از بلخ کوچ کرده و در نهایت ساکن قونیه شدند. پدر وی بهاءالدین ولد، از بزرگان صوفیه در زمان خود بود و بعد از فوتش، فرزندش جلال‌الدین جای خالی او را برای مریدانش پر کرد. وی هیچ‌گاه از تحصیل علم غافل نبود و با سفر به بلاد مختلف از محضر شخصیت‌‌هایی مانند ابن عربی بهره برد. ملاقات با شمس تبریزی، حالت شوریدگی در وی ایجاد کرد و موجب شد تدریس را رها کرده و بیشتر به سرودن اشعار عرفانی روی بیاورد. مولوی سال ۶۷۲ ه.ق در قونیه وفات یافت. ۸ مهر روز بزرگداشت او و سال ۲۰۰۷ میلادی به نام او، نام‌گذاری شده است. از آثار او می‌توان به «مثنوی معنوی»، «دیوان شمس»، «فیه ما فیه» و «مجالس سبعه» اشاره کرد.

مولوی

تو را همراه خود آورده‌اند از شرق باران‌ها تو را ای زادهٔ شرقی‌ترین خورشید دوران‌ها

نشستم پیش او از خاک و از باران برایم گفت خدا را یاد کرد، از خلقت انسان برایم گفت

میان شعله می‌سوزد مگر باران؟ نمی‌سوزد اگرچه «جسم» هم آتش بگیرد، «جان» نمی‌سوزد

تو خورشیدی و بی‌شک دیدنت از دور آسان است ولی ادارک نور آیا برای کور آسان است؟

جان داد که در امان ببیند ما را خالی کند از یزیدیان دنیا را

تماشا کن تکان شانه‌ها را حکایت کن غم پروانه‌ها را

تا یوسف اشکم سَرِ بازار نیاید کالای مرا هیچ خریدار نیاید

خواست لختی شکسته بنویسد به خودش گفت با چه ترکیبی

ای همه هستی ز تو پیدا شده خاک ضعیف از تو توانا شده...

دلا بسوز که سوز تو کارها بکند نیاز نیم‌شبی دفع صد بلا بکند

به دست غیر مبادا امیدواری ما نیامده‌ست به جز ما کسی به یاری ما

به دنیا می‌رسی اما دریغا این رسیدن نیست کمی آرام‌تر! اینجا امید آرمیدن نیست

تو را همراه خود آورده‌اند از شرق باران‌ها
تو را ای زادهٔ شرقی‌ترین خورشید دوران‌ها

نشستم پیش او از خاک و از باران برایم گفت
خدا را یاد کرد، از خلقت انسان برایم گفت

میان شعله می‌سوزد مگر باران؟ نمی‌سوزد
اگرچه «جسم» هم آتش بگیرد، «جان» نمی‌سوزد

تو خورشیدی و بی‌شک دیدنت از دور آسان است
ولی ادارک نور آیا برای کور آسان است؟

جان داد که در امان ببیند ما را
خالی کند از یزیدیان دنیا را

تماشا کن تکان شانه‌ها را
حکایت کن غم پروانه‌ها را

تا یوسف اشکم سَرِ بازار نیاید
کالای مرا هیچ خریدار نیاید

خواست لختی شکسته بنویسد
به خودش گفت با چه ترکیبی

ای همه هستی ز تو پیدا شده
خاک ضعیف از تو توانا شده...

دلا بسوز که سوز تو کارها بکند
نیاز نیم‌شبی دفع صد بلا بکند

به دست غیر مبادا امیدواری ما
نیامده‌ست به جز ما کسی به یاری ما

به دنیا می‌رسی اما دریغا این رسیدن نیست
کمی آرام‌تر! اینجا امید آرمیدن نیست