رباعی

رباعی در لغت به معنای «چهارتایی» است و در اصطلاح به شعری می‌گویند که چهار مصراع دارد و مصراع‌های اول، دوم و چهارم آن هم‌قافیه است. وزن معروف این قالب یعنی «مفعول مفاعیلُ‌ مفاعیلن فع» با ذکر «لا حول و لا قوة الا بالله» مطابق است.
در اکثر رباعی‌های موفق، مصراع چهارم برجسته‏‌تر از سه مصراع قبل است و در حقيقت سه مصراع اول، به نوعى زمينه‌‏اى ذهنى براى تکمیل مفهوم مصراع چهارم را فراهم مى‏کنند. رباعی از پرکاربردترین قالب‌های شعر فارسی محسوب می‌شود و بعضی از شاعران بزرگ نظیر خیام نیشابوری و ابوسعید ابوالخیر تنها در این قالب به سرودن پرداخته‌اند.

هیچ مردی در جهان مانند پیغمبر که نیست هیچ بختی بهتر از پیوند پیغمبر که نیست

چه سخت است داغ علمدار دیدن غم یار، در اوج پیکار دیدن

با چفیه و جلیقه و قرآن شهید شد یعنی که در میانهٔ میدان شهید شد

چه دارد می‌شود؟ ای داد از این پاییز! نصرالله! خودت تکذیب کن اخبار را! برخیز! نصرالله!

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟ میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

ای که بر روشنای چهرهٔ خود نور پیغمبر سحر داری نوری از آفتاب روشن‌تر رویی از ماه خوب‌تر داری

به دست شعله‌های شمع دادم دامن خود را مگر ثابت کنم پروانه‌مسلک بودن خود را

تو آرزوی منی با تو قلب من زنده‌ست و با وجود تو دنیای من فروزنده‌ست

خدایا! داد از این دل، داد از این دل که یک‌دم مو نگشتُم شاد از این دل

آنچنان کز رفتن گل خار می‌ماند به جا از جوانی حسرت بسیار می‌ماند به جا

توان واژه کجا و مدیح گفتن او؟ قلم، قناری گنگی‌ست در سرودن او

هیچ مردی در جهان مانند پیغمبر که نیست
هیچ بختی بهتر از پیوند پیغمبر که نیست

چه سخت است داغ علمدار دیدن
غم یار، در اوج پیکار دیدن

با چفیه و جلیقه و قرآن شهید شد
یعنی که در میانهٔ میدان شهید شد

چه دارد می‌شود؟ ای داد از این پاییز! نصرالله!
خودت تکذیب کن اخبار را! برخیز! نصرالله!

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟
میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند
به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

ای که بر روشنای چهرهٔ خود نور پیغمبر سحر داری
نوری از آفتاب روشن‌تر رویی از ماه خوب‌تر داری

به دست شعله‌های شمع دادم دامن خود را
مگر ثابت کنم پروانه‌مسلک بودن خود را

تو آرزوی منی با تو قلب من زنده‌ست
و با وجود تو دنیای من فروزنده‌ست

خدایا! داد از این دل، داد از این دل
که یک‌دم مو نگشتُم شاد از این دل

آنچنان کز رفتن گل خار می‌ماند به جا
از جوانی حسرت بسیار می‌ماند به جا

توان واژه کجا و مدیح گفتن او؟
قلم، قناری گنگی‌ست در سرودن او