صغیر اصفهانی

محمدحسین صغیر اصفهانی سال ۱۲۷۳ ه.ش در شب ولادت امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در اصفهان متولد شد. وی سرودن را از کودکی آغاز کرد و به «صغیر» شهرت یافت. صغیـــر پرورش‌یافته انجمن دانشکده اصفهان به سرپرستی میرزا عباس‌خان شیدا است و در سالیان بعد از بزرگان انجمن‌های ادبی اصفهان شد. حرفه او را نسّاجی گفته‌اند که از این طریق امرار معاش می‌کرد. او از شیفتگان خاندان عصمت و طهارت (علیهم‌السلام) بود و اشعار بسیاری در مدح و مرثیۀ‌ ایشان سرود. وی در دوران ممنوعیت برپایی روضه در عصر رضاشاه، کانون مداحان اهل بیت (علیهم‌السلام) را تشکیل داد. صغیر سرانجام در سال ۱۳۴۹ ه.ش درگذشت و پیکرش در حرم رأس‌الرّضای اصفهان به خاک سپرده شد. «دیوان صغیر اصفهانی» شامل قصاید و غزلیات و «مصیبت‌نامۀ صغیر اصفهانی» شامل مراثی سروده شده توسط او است.

صغیر اصفهانی

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟ میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

کاش بیدار شوم، آمده باشی به خراسان بعدِ کرمان و بشاگرد و گلستان و لرستان

پیِ خورشید، شب تا صبح، در سوزِ مِه و باران به گریه تاختیم از غرب تا شرق ارسباران

دلا ز معرکه محنت و بلا مگریز چو گردباد به هم پیچ و چون صبا مگریز

فتح نزدیک است وقتی مرد میدان حمزه باشد خصم خاموش است وقتی شیر غرّان حمزه باشد

از زخم شناسنامه دارند هنوز در مسجد خون اقامه دارند هنوز

خودش را وارث أرض مقدس خوانده، این قابیل جهان وارونه شد؛ این‌بار با سنگ آمده هابیل

ای سرّ تو در سینۀ هر محرم راز پیوسته درِ رحمت تو بر همه باز

به نام خداوند جان و خرد کز این برتر اندیشه برنگذرد

آتش داغی به جان مؤمنین افتاده است گوییا از اسب، کوهی بر زمین افتاده است

خواست لختی شکسته بنویسد به خودش گفت با چه ترکیبی

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟
میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند
به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

کاش بیدار شوم، آمده باشی به خراسان
بعدِ کرمان و بشاگرد و گلستان و لرستان

پیِ خورشید، شب تا صبح، در سوزِ مِه و باران
به گریه تاختیم از غرب تا شرق ارسباران

دلا ز معرکه محنت و بلا مگریز
چو گردباد به هم پیچ و چون صبا مگریز

فتح نزدیک است وقتی مرد میدان حمزه باشد
خصم خاموش است وقتی شیر غرّان حمزه باشد

از زخم شناسنامه دارند هنوز
در مسجد خون اقامه دارند هنوز

خودش را وارث أرض مقدس خوانده، این قابیل
جهان وارونه شد؛ این‌بار با سنگ آمده هابیل

ای سرّ تو در سینۀ هر محرم راز
پیوسته درِ رحمت تو بر همه باز

به نام خداوند جان و خرد
کز این برتر اندیشه برنگذرد

آتش داغی به جان مؤمنین افتاده است
گوییا از اسب، کوهی بر زمین افتاده است

خواست لختی شکسته بنویسد
به خودش گفت با چه ترکیبی