قصیده | شعر هیأت

قصیده در لغت به معنای چیزی است که «قصد شده» باشد. این قالب مثل غزل، مصراع اول و تمام مصراع‌هاى زوج آن داراى قافیه است و از کهن‌ترین قالب‌های شعر فارسی محسوب می‌شود. تعداد ابیات قصیده به طور معمول، پانزده تا هفتاد، هشتاد بیت است اما گاهی تا یکصد و پنجاه بیت و بیشتر هم می‌رسد.
در این نوع شعر، شاعر به جاى عاشقانه‌سرایى محض، همان‌طور که از نام آن پیداست، به مدح، وصف، پند و اندرز، مرثیه و... می‌پردازد. برای این قالب ارکانی را مثل: مطلع، تغزّل و تشبیب، تخلّص، تنۀ اصلی، شریطه و دعا، و مقطع برشمرده‌اند.

رسیدم دوباره به درگاه شاهی
چه شاهی که دارد ز شاهان سپاهی...

محمود حبیبی کسبی

قصیده

این پرچمی که در همه عالم سرآمد است
از انقلاب کاوۀ آهنگر آمده‌ست

جواد جعفری‌نسب

قصیده

ماه اسفند فراز آمده، سرخوش، سرشار
این چه ماهی‌ست چنین روشن و آیینه‌تبار؟!

مرتضی امیری‌اسفندقه

سیاه‌مستِ سایۀ تاک

قصیده

تو آمدی و در رحمت خدا وا بود
و غرق نور، زمین، بلکه آسمان‌ها بود

عباس شاه‌زیدی

به کسی دل باخته‌ام

قصیده

ز هرچه بر سر من می‌رود چه تدبیرم
که در کمند قضا پای‌بند تقدیرم

ابن حسام خوسفی

دیوان محمد بن حسام خوسفی

قصیده

...ای صبح را ز آتش مهر تو سینه گرم
وی شام را ز دودۀ قهر تو دل چو غار

ابن حسام خوسفی

دیوان محمد بن حسام خوسفی

قصیده

ای به سزا لایق حمد و ثنا
ذات تو پاک از صفت ناسزا

ابن حسام خوسفی

دیوان محمد بن حسام خوسفی

قصیده

چو بر گاه عزّت نشستی امیرا
رأیت نعیماً و مُلکاً کبیرا

عباس حدّاد کاشانی

آینه گردانی

قصیده

باید که تن از راحت ایام گرفتن
دل را، ز صنم‌خانۀ اوهام گرفتن

جواد محمدزمانی

شهادت‌نامه

قصیده

آن شب که باغ حال و هوای دعا گرفت
هر شاخه‌ای قنوت برای خدا گرفت

جواد محمدزمانی

دلواپسی‌های اویس

قصیده

شراره می‌کشدم آتش از قلم در دست
بگو چگونه توان برد سوی دفتر دست؟

ابوالفضل زرویی نصرآباد

این حسین کیست؟ (جلد۳)

قصیده

محمّدا به که مانی؟ محمّدا به چه مانی؟
«جهان و هر چه در او هست صورت‌اند و تو جانی»

غلامعلی حداد عادل

هنوز هم...

قصیده