قصیده | شعر هیأت

قصیده در لغت به معنای چیزی است که «قصد شده» باشد. این قالب مثل غزل، مصراع اول و تمام مصراع‌هاى زوج آن داراى قافیه است و از کهن‌ترین قالب‌های شعر فارسی محسوب می‌شود. تعداد ابیات قصیده به طور معمول، پانزده تا هفتاد، هشتاد بیت است اما گاهی تا یکصد و پنجاه بیت و بیشتر هم می‌رسد.
در این نوع شعر، شاعر به جاى عاشقانه‌سرایى محض، همان‌طور که از نام آن پیداست، به مدح، وصف، پند و اندرز، مرثیه و... می‌پردازد. برای این قالب ارکانی را مثل: مطلع، تغزّل و تشبیب، تخلّص، تنۀ اصلی، شریطه و دعا، و مقطع برشمرده‌اند.

صبح طلوع زهر‌ۀ زهرا رسیده است
پایان ظلمت شب یلدا رسیده است

محمدجواد غفورزاده

یاس یاسین

قصیده

اول دفتر به نام خالق اکبر
آن‌که سِزَد نام او در اولِ دفتر

سیدرضا مؤید

جلوه‌های رسالت

قصیده

عمری‌ست گفته‌ایم به عشق تو یا علی:
«یا مَظهرَ العَجائِبُ یا مرتضی علی»

محمود حبیبی کسبی

قصیده

اگر خواهی ای دل ببینی خدا را
نظر کن تو آیینۀ حق‌نما را

ژولیده نیشابوری

ای قلب‌ها بسوزید

قصیده

قصیده از دیرباز معیار و ملاک سخنوری بوده است و وسیلۀ سنجش مایۀ شاعری. هنوز بسیاری از استادان کهن‌گرا…

محمدکاظم کاظمی

ده شاعر انقلاب

قصیده

درنگ ادبی

ستم‌گران همه از خشم، شعله‌ور بودند
به خون چلچله از تیغ تشنه‌تر بودند

محمدجواد غفورزاده

یاس یاسین

قصیده

صبح سپید سر زد و خورشید خاورش
گیتی سیاه‌جامه فرو ریخت از برش

غلامرضا سازگار

نخل میثم

قصیده

حوادث: آتش و، ما: خار و، غم: دود و، سرا: بی‌در
از آن روزم سیه، دل تیره، لب خشک است و مژگان تر

واعظ قزوینی

آینۀ بردباری

قصیده

بیا که شیشه قسم می‌دهد به عهد کهن
که توبه بشکن، این‌بار هم به گردن من

فیاض لاهیجی

آینۀ بردباری

قصیده

ماه صفر رسید و افق رنگ دیگر است
عالم سیاه‌پوش به سوگ سه سرور است

سیدمحمدعلی ریاضی‌یزدی

دیوان ریاضی یزدی

قصیده

بعد از آن غروب تلخ، جان زخمی رباب
بی‌تو خو گرفته با زخمه‌های آفتاب

مجتبی احمدی

درختان بی‌تاب

قصیده

ماه محرم آمده باید دگر شوم
باید به خود بیایم و زیر و زبر شوم

مرتضی امیری‌اسفندقه

سیاه‌مستِ سایۀ تاک

قصیده