مثنوی | شعر هیأت

مثنوی در لغت به معنی «دوتایی» است و در اصطلاح به شعری گفته می‌شود که مصراع‌هاى هر بیت آن، قافیه‏‌اى مستقل دارد. تعداد ابیات این قالب محدود نیست و یک مثنوى می‌تواند از چند بیت تا هزاران بیت را در بر بگیرد.
از مثنوى به دلیل نامحدود بودن ابیاتش براى به نظم درآوردن تاریخ‌ها، داستان‌ها، افسانه‌‏ها و متون آموزشى استفاده ‏شده است. قالب «مثنوى» به لحاظ غناى موسیقى (تنوع قافیه در آن)، تعداد ابیات و... زمینۀ مساعدى را برای مضمون‌یابی‏ و پرورش آن برای سرودن و اجرای شعر دارد.

دست خدا پردۀ‌ شب را شکافت
صبح شد و نور خداوند تافت

سیدمحمدعلی ریاضی‌یزدی

دیوان ریاضی یزدی

مثنوی

ای ولی عصر و امام زمان
ای سبب خلقت کون و مکان

ذاکر جوهری

خوشه‌های طلایی

مثنوی

ای مدنی برقع و مکی نقاب
سایه‌نشین چند بود آفتاب

نظامی گنجوی

خوشه‌های طلایی

مثنوی

تو را این‌گونه می‌نامند مولای تلاطم‌ها
و نامت غرش آبی آوای تلاطم‌ها

هادی جانفدا

کفشداری یازده

مثنوی

یا علی! این کیست می‌آید شتابان سوی تو؟
با قدی رعنا و بازویی چنان بازوی تو؟

قاسم صرافان

حیدرانه

مثنوی

روایت است که هارون به دجله کاخی ساخت
به وجد و عشرت و شادی خویشتن پرداخت

غلامرضا سازگار

نخل میثم (جلد۲)

مثنوی

امشب حرم خدا حرم شد
از مقدم یار محترم شد

غلامرضا سازگار

نخل میثم (جلد۵)

مثنوی

شب است و سکوت است و ماه است و من
فغان و غم و اشک و آه است و من

علیرضا قزوه

از نخلستان تا خیابان

مثنوی

شب بود و تاریکی طنین انداخت در دشت
سرما خروشی سهمگین انداخت در دشت

جواد محمدزمانی

دلواپسی‌های اویس

مثنوی

شروع نامه‌ام نامی کریم است
که بسم‌الله الرحمن الرحیم است

سیدرضا مؤید

بهار بی‌خزان

مثنوی

خم شدم زیرِخط عشق سرم را بوسید
دمِ پرواز پدر بال و پرم را بوسید

مهدی مردانی

پایین پای ابیات

مثنوی

تا در حریم امن ولا پا گذاشته‌ست
پا جای پای حضرت زهرا گذاشته‌ست

مصطفی متولّی

ام‌البنین علیهاالسلام در آینۀ شعر

مثنوی