از نکاتی که در شعر بسیاری از شاعران جوان به خصوص در اشعار مدحی، بسامد فراوان دارد دارد؛ این است که برای نشان دادن عظمت و رفعت مقام ممدوح -که همانا حضرات معصومین هستند- گاه به کوچک شمردن و تنزیل مقام انبیای الهی یا ملائک مقرب الهی می‌پردازند که این شیوه متأسفانه، گاهی در آثار پیشکسوتان شعر اهل‌بیت نیز دیده می‌شود.

در اشعار مدح و مرثیه، فراوان دیده شده که شاعر اسامی ذوات مقدسه را ردیف شعر قرار می‌دهد تا به سبب حرمت و قداست این اسامی والا، محفلی که شعر در آن‌جا خوانده می‌شود، گرم‌تر و نورانی‌تر شود و مخاطبان توجه قلبی بیشتری پیدا کنند.

از شگردهای شاعرانه‌ای که می‌توان در مرثیه از آن بهره جست، به‌ کارگیری زبان گزنده و تلخ طنز،تعریض و کنایه است. منظور از زبان طنز معنای عرفی آن نیست، بلکه مراد بیان تعریضی و گزندۀ آن است.

در غزل بالا، هر چند خطاب شاعر با خودش است، اما در لایه‌ای از شعر، داستان تأثیرگذار زهیر بن قین (علیه‌الرحمه) و پیوستن او به قافلهٔ عاشوراییان در جریان است و در بعضی از بیت‌های شعر، هم‌ذات پنداری با این شخصیت عاشورایی به قدری قوی است که گویا بی‌هیچ تردیدی و در همین لحظه، همان فرصت استثنایی که برای زهیر رخ داد و منجر به سعادت او شد به سراغ شاعر و مستمعین او نیز آمده است

چنانچه مرثیه‌ای از بیان حماسی و تحلیل‌گری و زاویهٔ نگاه تازه خالی بود و مقتضای شعر و مخاطب آن، بیان صرف مرثیه را می‌طلبید باید دید که مرثیه‌پردازی در این شرایط چه بایدها و نبایدهایی دارد.

نگاه کردن به یک مرثیه از زاویهٔ تازه موجب می‌شود که ابعاد تازه‌ای از آن مصیبت بر دریچهٔ نگاه مخاطب باز شود و عظمت مصائب آل الله علیهم‌السلام در جان و قلب مخاطب جایگاه تازه‌‌تری پیدا کند.قاسم صرافان از شاعران خلاّقی است که از ویژگی‌های شعری او کشف زاویه‌های نگاه جدید در مرثیه است.

شاعر هیأت، راوی فرازهای تأثیرگذار تاریخ تشیع است اما این روایت می‌تواند بسیار فراتر از گزارش صِرف باشد. تحلیل، لایهٔ دیگری‌ست که شاعر می‌تواند در شعر ایجاد کند و با روایت تحلیل‌گرانه در عمق محتوایی و تأثیرگذاری شعر تلاش کند.

نکتهٔ ضروری دیگر، توجه به شخصیت‌پردازی در حین مرثیه‌سرایی است. شاعر در حین سرودن مرثیه، خواه ناخواه تصویری از ذوات مقدسه به مخاطب القاء خواهد کرد که برآمده از معرفت خود، قدرت پردازش هنری و تسلط واژگانی است. در مرثیه‌ای که شاعر آن را روایت می‌کند یا به تصویر می‌کشد نباید شخصیت ذوات مقدسه خدشه‌دار یا تک بعدی ارائه شود.

یکی‌ از ابزارهایی‌ که ما داریم و دیگران در دنیا معمولاً ندارند، همین مدّاحی‌ است، همین روضه‌خوانی‌ است، همین منبر است، همین مجالس مردمی‌ است؛ این در دنیا معمول نیست.

شعرهاى خوب، الفاظ زيبا، مضامين عالى و معارف قوى خوانده بشود. ذهن مردم و تلقى مخاطب با خواندن شما بالا مى‌‏آيد. اين را من به مداح‌ها مى‌‏گويم؛ شما مى‌‏توانيد ذهن مردم را بالا بياوريد.

شاعر برای آن‌ که مخاطب به هنجار و هیأت خاص ایجاد شده در شعرش پی برد، لازم است زمینه‌های ایجاد این ارتباط را فراهم کند. از جملۀ این زمینه‌ها وحدت افقی و عمودی در زبان شعر است.

مرحوم استاد حسان، از ۵۰ سال پیش تاکنون با شعر خود نمونه‌های قابل توجه و اثرگذاری از شعر مناسب اجرا در هیئت را ارائه کرده است؛ (شعری که که امروز تسامحاً یا به غلط، «شعر هیئت» نام گرفته است) به عبارت دیگر، شعر «تراز ولایی» یا «شعر مناسب اجرا در هیئت» را باید در برخی آثار ایشان جُست و دیگر آثار را با شعر ایشان سنجید.