قصیده | شعر هیأت

قصیده در لغت به معنای چیزی است که «قصد شده» باشد. این قالب مثل غزل، مصراع اول و تمام مصراع‌هاى زوج آن داراى قافیه است و از کهن‌ترین قالب‌های شعر فارسی محسوب می‌شود. تعداد ابیات قصیده به طور معمول، پانزده تا هفتاد، هشتاد بیت است اما گاهی تا یکصد و پنجاه بیت و بیشتر هم می‌رسد.
در این نوع شعر، شاعر به جاى عاشقانه‌سرایى محض، همان‌طور که از نام آن پیداست، به مدح، وصف، پند و اندرز، مرثیه و... می‌پردازد. برای این قالب ارکانی را مثل: مطلع، تغزّل و تشبیب، تخلّص، تنۀ اصلی، شریطه و دعا، و مقطع برشمرده‌اند.

دو خورشید جهان‌آرا، دو قرص ماه، دو اختر
دو آزاده، دو دلداده، دو رزمنده، دو هم‌سنگر...

غلامرضا سازگار

قصیده

سخت است چنان داغ عزیزان به جگرها
کز هیبت آن می‌شکند کوه، کمرها

غلامرضا شکوهی

سرمه در چشم غزل

قصیده

مسلم که از حسین سلام مکرّرش
باید که خواند حضرت عبّاس دیگرش

غلامرضا سازگار

نخل میثم (جلد۳)

قصیده

بوی بهشت می‌وزد از کربلای تو
ای کشته‌ای که جان دو عالم فدای تو

سیدمحمدعلی ریاضی‌یزدی

دیوان ریاضی یزدی

قصیده

گوش‌ها باز که امروز هزاران خبر است
خبری خوب‌‌تر از خوب‌تر از خوب‌تر است

غلامرضا سازگار

قصیده

به زیر تیغم و این آخرین سلام من است
سلام من به حسینی که او امام من است

محمدجواد غفورزاده

این حسین کیست؟ (جلد۳)

قصیده

ای از شعاع نور تو تابنده آفتاب
باشد ز روی ماه تو شرمنده آفتاب

سیدرضا مؤید

نغمه‌های ولایت

قصیده

از فرّ مقدم شه دین، ختم اوصیا
آفاق، با بَها شد و ایّام، با صفا

میرزا محمدنصیر (طرب) اصفهانی

خوشه‌های طلایی

قصیده

بسیار بار آب گذر کرد از سرش
شیراز ماند و چشمۀ الله اکبرش

علیرضا قزوه

قصیده

از حرا آمد و آیینه و قرآن آورد
مکتب روشنی ارزنده‌تر از جان آورد

محمدجواد غفورزاده

چلچراغ هدایت (جلد۱)

قصیده

حشمت از سلطان و راحت از فقیر بی‌نواست
چتر از طاووس، لیک اوج سعادت از هُماست

واعظ قزوینی

دیوان واعظ قزوینی

قصیده

هر که راهی در حریم خلوت اسرار داشت
دل برید از ماسوا، سر در کمندِ یار داشت

محمدجواد غفورزاده

چشمه جود

قصیده