رباعی

رباعی در لغت به معنای «چهارتایی» است و در اصطلاح به شعری می‌گویند که چهار مصراع دارد و مصراع‌های اول، دوم و چهارم آن هم‌قافیه است. وزن معروف این قالب یعنی «مفعول مفاعیلُ‌ مفاعیلن فع» با ذکر «لا حول و لا قوة الا بالله» مطابق است.
در اکثر رباعی‌های موفق، مصراع چهارم برجسته‏‌تر از سه مصراع قبل است و در حقيقت سه مصراع اول، به نوعى زمينه‌‏اى ذهنى براى تکمیل مفهوم مصراع چهارم را فراهم مى‏کنند. رباعی از پرکاربردترین قالب‌های شعر فارسی محسوب می‌شود و بعضی از شاعران بزرگ نظیر خیام نیشابوری و ابوسعید ابوالخیر تنها در این قالب به سرودن پرداخته‌اند.

هیچ مردی در جهان مانند پیغمبر که نیست هیچ بختی بهتر از پیوند پیغمبر که نیست

چه سخت است داغ علمدار دیدن غم یار، در اوج پیکار دیدن

با چفیه و جلیقه و قرآن شهید شد یعنی که در میانهٔ میدان شهید شد

چه دارد می‌شود؟ ای داد از این پاییز! نصرالله! خودت تکذیب کن اخبار را! برخیز! نصرالله!

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟ میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

عمری‌ست که دم‌به‌دم علی می‌گویم در حال نشاط و غم علی می‌گویم

از نو شکفت نرگس چشم‌انتظاری‌ام گل کرد خارخار شب بی‌قراری‌ام

سراپا اگر زرد و پژمرده‌ایم ولی دل به پاییز نسپرده‌ایم

ای که بر روشنای چهرهٔ خود نور پیغمبر سحر داری نوری از آفتاب روشن‌تر رویی از ماه خوب‌تر داری

روی تو برده رونق ماه تمام را مجذوب کرده جلوهٔ تو خاص و عام را

به شیوۀ غزل اما سپید می‌آید صدای جوشش شعری جدید می‌آید

هیچ مردی در جهان مانند پیغمبر که نیست
هیچ بختی بهتر از پیوند پیغمبر که نیست

چه سخت است داغ علمدار دیدن
غم یار، در اوج پیکار دیدن

با چفیه و جلیقه و قرآن شهید شد
یعنی که در میانهٔ میدان شهید شد

چه دارد می‌شود؟ ای داد از این پاییز! نصرالله!
خودت تکذیب کن اخبار را! برخیز! نصرالله!

خبر داری که با این دل، دل عاشق چه‌ها کردی؟
میان بُهتِ اندوه فراوانت رها کردی

سبکبال بر موجی از مه، به قاف تماشا رسیدند
به صبحِ تشرف به خورشید، به دیدار فردا رسیدند

عمری‌ست که دم‌به‌دم علی می‌گویم
در حال نشاط و غم علی می‌گویم

از نو شکفت نرگس چشم‌انتظاری‌ام
گل کرد خارخار شب بی‌قراری‌ام

سراپا اگر زرد و پژمرده‌ایم
ولی دل به پاییز نسپرده‌ایم

ای که بر روشنای چهرهٔ خود نور پیغمبر سحر داری
نوری از آفتاب روشن‌تر رویی از ماه خوب‌تر داری

روی تو برده رونق ماه تمام را
مجذوب کرده جلوهٔ تو خاص و عام را

به شیوۀ غزل اما سپید می‌آید
صدای جوشش شعری جدید می‌آید